سدنانیوز گزارش می‌دهد
مجلس خبرگان رهبری نمونۀ تکامل یافته‌ای از مجلس خبرگان قانون اساسی بود که چهار سال پس از پیروزی انقلاب زمینه‌های شکل‌گیری‌اش فراهم شد.
به گزارش خبرنگار سدنانیوز، پس از به ثمر رسیدن انقلاب و تشکیل مجلس بررسی نهایی قانون اساسی، اصل ولایت فقیه در سال ۱۳۵۸ در قانون اساسی گنجانده شد.
مبتکرین و پیشنهاددهندگان این اصل ابتکار خاصی برای تعیین یا انتخاب رهبر پیش‌بینی کردند که بر طبق آن تعدادی از فق‌ها که در زمینه مسائل فقهی و شرعی تخصص دارند به‌وسیله مردم انتخاب می‌شوند و مجمع یا مجلسی را تشکیل می‌دهند تا رهبر یا همان، ولی فقیه که ولایت امر و عالی‌ترین سطح حاکمیت را اعمال می‌کند، انتخاب شود.
**انتخابات مجلس خبرگان رهبری
مبتکرین و پیشنهاددهندگان این اصل ابتکار خاصی برای تعیین یا انتخاب رهبر پیش‌بینی کردند که بر طبق آن تعدادی از فق‌ها که در زمینه مسائل فقهی و شرعی تخصص دارند به‌وسیله مردم انتخاب می‌شوند و مجمع یا مجلسی را تشکیل می‌دهند تا رهبر یا همان، ولی فقیه که ولایت امر و عالی‌ترین سطح حاکمیت را اعمال می‌کند، انتخاب شود.
**انتخابات مجلس خبرگان رهبری
** تصویر نمایندگان اولین دوره مجلس خبرگان
انتخابات اولین دوره مجلس خبرگان رهبری در نوزدهم آذر سال ۱۳۶۱ همراه با انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس شورای ملی (اسلامی) برگزار شد.
مجلس خبرگان رهبری نمونۀ تکامل یافته‌ای از مجلس خبرگان قانون اساسی بود که چهار سال پس از پیروزی انقلاب زمینه‌های شکل‌گیری‌اش فراهم شد.
شرکت مردم در این انتخابات با شور و شوق زیاد و گستردگی چشمگیری توأم شده بود و حتی در بسیاری از حوزه‌ها تعداد شرکت‌کنندگان بیش از رفراندوم جمهوری اسلامی در ۱۲ فروردین سال ۱۳۵۸ بود.
به بیانی دیگر به دلیل اهمیت کارکرد خبرگان در قانون اساسی و با توجه به ملاحظات خاص دوران پس از انقلاب و نیاز فوری به تثبیت پایه‌های اصلی حاکمیت و شرایط خاص ناشی از مقابله و تهدید انقلاب اسلامی باعث شد پس از انتخاب رئیس‌جمهور و نمایندگان مجلس ملی انتخابات مجلس خبرگان رهبری نیز برگزار شود و اعضای آن که از ویژگی آریستوکرات برخوردار بودند انتخاب و مجلس خبرگان رهبری عملاً در سال ۱۳۶۲ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.
مجلس خبرگان رهبری نمونۀ تکامل یافته‌ای از مجلس خبرگان قانون اساسی بود که چهار سال پس از پیروزی انقلاب زمینه‌های شکل‌گیری‌اش فراهم شد.
شرکت مردم در این انتخابات با شور و شوق زیاد و گستردگی چشمگیری توأم شده بود و حتی در بسیاری از حوزه‌ها تعداد شرکت‌کنندگان بیش از رفراندوم جمهوری اسلامی در ۱۲ فروردین سال ۱۳۵۸ بود.
به بیانی دیگر به دلیل اهمیت کارکرد خبرگان در قانون اساسی و با توجه به ملاحظات خاص دوران پس از انقلاب و نیاز فوری به تثبیت پایه‌های اصلی حاکمیت و شرایط خاص ناشی از مقابله و تهدید انقلاب اسلامی باعث شد پس از انتخاب رئیس‌جمهور و نمایندگان مجلس ملی انتخابات مجلس خبرگان رهبری نیز برگزار شود و اعضای آن که از ویژگی آریستوکرات برخوردار بودند انتخاب و مجلس خبرگان رهبری عملاً در سال ۱۳۶۲ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.
**وظایف مجلس خبرگان
براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مجلس خبرگان سه وظیفه مهم را بر عهده دارد.
طبق اصل ۱۰۷ «تعیین رهبر بر عهده خبرگان منتخب مردم است و خبرگان وظیفه دارند تا درباره همه فقهای واجد شرایط مذکور در اصل ۵ و ۱۰۹ قانون اساسی بحث و بررسی کنند و هر کس را که واجد شرایط دانستند را انتخاب و به مردم معرفی کنند که نظر و انتخاب آنان برای مردم بر اساس مبانی فقهیو قانونی، معتبر و حجت خواهد بود؛ بنابراین وظیفه مجلس خبرگان در وهلة اول، تعیین و انتخاب رهبر برای جمهوری اسلامی ایران است هم چنانکه وظیفه دارند مرتباً رهبر و نحوةه اداره امور توسط وی را زیر نظر و نظارت دقیق خویش قرار دهند تا هر گاه از انجام وظایف محوله خویش ناتوان گشت و یا فاقد یکی از شرایط مذکور در قانون اساسی شد او را از کار برکنار سازند.
** دیدگاه امام و رهبری درباره انتخابات مجلس خبرگان
حضرت امام (ره) و همچنین مقام معظم رهبری، مجلس خبرگان را دارای ریشه الهی و اثبات‌کننده ولایت فقیه می‌دانند و حفظ و صیانت از دولت اسلامی را منوط به نظارت فقیه و ولایت فقیه قلمداد کرده‌اند.
در دیدگاه حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری مجلس خبرگان در نظام جمهوری اسلامی، تعیین کننده‌ترین و مهمترین رکن از ارکان نظام است، مجلسی که برای حفاظت از دستاوردهای انقلاب و نظام جمهوری اسلامی و مشروعیت بخشیدن به آن نقش اساسی دارد.
وظیفه مجلس خبرگان در نزد حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری بسیارحساس است، بطوری که در نگاه این دو بزرگوار، این مجلس که متشکل از مجتهدین و برجستگان در آگاهی و تعهد اسلامی و انقلابی است، حساسترین وظایف را در نظام جمهوری اسلامی برعهده دارد و ضامن بقا و استمرار نظام اسلامی در خطیرترین لحظات و پشتوانه‌ای عظیم برای نظام است.
**اهمیت مجلس خبرگان
این مجلس از نهادهاى ابتکارى در نظام سیاسى جمهوری اسلامی ایران است که براى اوّلین بار، با تدوین قانون اساسىِ جمهورى اسلامى، در حقوق اساسى مطرح شد.
و، چون درباره بالاترین مقام کشور، تصمیم گیرى مى کند، «فراتر» از نهادهاى دیگر است؛ از آن رو که در لحظات حسّاس فقدانِ رهبرى، ایفاى نقش می‌کند، در «حساسترین موقعیت» براى حفظ نظام است؛ بدان جهت که تعیین رهبر را بر عهده دارد، جایگاه ویژهاى در «مشروعیّت حکومت» دارد؛ و بالاخره، چون به منزله برگزیدگان ملّت از سراسر کشور، باید از دانش عمیقِ دینى (فقهى) و بینش قوى سیاسى و اجتماعى برخوردار باشند، نهادى از فرزانگان امّت است.
نقش مجلسِ خبرگان هر چند در فعالیتهاى خُرد کشور، محسوس نیست، ولى حضور فعّال آن، پشتوانه اطمینان بخشى در جهت صیانتِ نظام است. این مجلس، از بحران خلأ رهبرى در نظام پیشگیرى مىکند و نگاه هوشمندانهاش بر شیوه اداره کشور، سلامت نظام را تأمین مىکند. ازیک سو بر عدالت، فقاهت، شجاعت و تدبیرِ «رهبرى امروز»، اِشراف دارد و از طرف دیگر هوشیارانه، در اندیشه «رهبرى فردا» است.
**نشست اول مجلس خبرگان با حضور چه کسانی بود؟
در اولین نشست مجلس خبرگان رهبری، مرحوم آیت‌الله علی‌اکبر مشکینی به عنوان رئیس، مرحوم علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی نایب رئیس و آقایان مؤمن و طاهری خرم‌آبادی، به عنوان منشی هیئت رئیسه انتخاب شدند. این دوره از مجلس خبرگان سه اجلاس فوق‌العاده برگزار کرد.
دومین اجلاس در خرداد ۱۳۶۸ برای تعیین دومین رهبر جمهوری اسلامی پس از رحلت امام بود و سومین اجلاس هم در مرداد ۱۳۶۸ بعد از تصویب بازنگری قانون اساسی توسط مردم برگزار شد. تعداد جلسات رسمی این مجلس، هر سال یک جلسه و در مجموع هشت جلسه بود و چنانچه سه جلسه فوق‌العاده نیز بر آن افزوده شود، این مجلس یازده جلسه در ظرف هشت سال دوره فعالیت خود برگزار کرد.
نخستین مجلس خبرگان رهبری، علاوه بر تنظیم و تصویب مقدماتی آیین‌نامه خود و تاسیس دبیرخانه‌ای دائمی در قم، چند مصوبه مهم و سرنوشت‌ساز داشت. اما مهمترین و سریع‌ترین مصوبه خبرگان اول به دنبال درگذشت رهبر انقلاب و بلافاصله پس از آن در انتخاب رهبر جدید بود.
در چهاردهم خرداد سال ۱۳۶۸ و به دنبال رحلت امام خمینی و در حالی که هنوز مراسم تشییع جنازه ایشان برگزار نشده بود، نمایندگان خبرگان بلافاصله تشکیل جلسه دادند و آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رییس‌جمهوری وقت را به عنوان رهبر جدید جمهوری اسلامی ایران انتخاب کردند. در پی این انتخاب اکثر مراجع تقلید با صدور پیام‌هایی به رهبری جدید، بر تصمیم خبرگان صحه گذاشته و با رهبری جدید بیعت کردند.
پس از برگزاری همه‌پرسی قانون اساسی در ۶ مرداد ۱۳۶۸ خبرگان رهبری در اجلاسیه فوق‌العاده‌ای بار دیگر رهبری آیت‌الله خامنه‌ای را مورد تایید قرار داد. از آنجا که انتخاب رهبر جدید در زمانی انجام گرفت که هنوز قانون اساسی تغییر نکرده بود و در آن قانون مرجعیت از شرایط رهبری تعیین شده بود، تایید مجدد خبرگان برای جلوگیری از شبهات احتمالی در این زمینه صورت گرفت.
انتهای پیام/
یادداشت
گفتگو
